چرا امروزه روابط ناپایدار است و چطور از این روبط جلوگیری کنیم؟

روابط عاطفی بی شک یکی از مهم ترین موضوعات در حیات اجتماعی امروز انسانی است، که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی ذهن عمده انسان ها را به خود مشغول داشته، در این بین روابط ناپایدار نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده است. اما چه چیزهایی دخیل هستند تا امروزه شاهد روابط ناپایدار تری باشیم و چگونه می توانیم از این روابط بی ثبات جلوگیری کنیم؟ با ما در منطق همراه باشید.

روابط ناپایدار در دوستی و ازدواج

در ابتدای امر بهتر است برای روشن شدن موضوع، ابتدا مرز بین این روابط را مشخص کنیم:

• در رابطه دوستی رابطه داوطلبانه، آزاد و اختیاری است، یعنی شکل قانونی ندارد و دو طرف با میل و اراده و تعهدی خویش فرما از خود وارد رابطه شده اند، اما ازدواج حالتی از رابطه قانونی در بستر مدنی و تعهدی بر اساس قوانین است. از این رو شالوده ازدواج بر کنترل بیرونی بنا شده است.
• در ازدواج افراد با یکدیگر در زیر یک سقف زندگی می کنند و با جنبه های متفاوت یکدیگر آشنا می شوند و باید با این تفاوت ها خود را وفق دهند، اما در رابطه دوستی افراد زمان کمتری را با هم سپری می کنند و بیشتر با بعد اجتماعی یکدیگر آشنا می شوند بنابراین برخی خصوصیات و خصلت ها در دوران دوستی مشخص نمی شوند.

قطع روابط عاطفی و رابطه ناپایدار در دوران دوستی پیامد های کمتری برای افراد دارد ، اما قطع روابط عاطفی زناشویی با پیامد های بسیاری در جنبه های مختلف میتواند به همراه داشته باشد.
در دنیای دوستی ممکن است عشق و احساسات نقش پر رنگ تری داسته باشد، اما در ازدواج بعد از گذشت زمان مسائل دیگری هم ایجاد می شود که باید به آن توجه کرد. پیدا کردن فردی که فقط خوبی در او باشد، محال است همان طور که خودم یا شما دارای نقاط ضعف و قوت هایی هستیم. در واقع دوستی های بلند مدت تنها رابطه انسانی است که در آن، بدون آنکه بدانیم از همان آغاز دوستی تئوری انتخاب را به کار می بریم.

تمایل برای پذیرش مسئولیت موقعیتی که در آن قرار دارید، اولین قدم برای یک زندگی عاشقانه تر است.

رنه سوزان

عوامل تاثیرگذار بر روابط امروزی 

امروزه این تغییرات که در روابط انسانی ایجاد شده است تحت تاثیر عوامل و شرایط درونی و بیرونی است. شرایط درونی را می توان اینگونه بیان کرد:

1. تغییر تفکر انسان
2. آگاه شدن نسبت به مسائل پیرامون خود
3. ارتباط بیشتر با دنیای بیرون
4. تنوع طلبی افراد
5. تمایل به فردگرایی

به عنوان مثال : فردی که در دهه 30 یا 40 زندگی کرده دیدگاه متفاوتی نسبت به رابطه و مسائل آن در ذهن خود دارد، اما جوان امروزی با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی که امروزه بیش از پیش شاهد آن هستیم با دید متفاوتی به این موضوع نگاه می کند. امروزه انسان ها از سر نیاز یا اجبار با یکدیگر وارد رابطه نمی شوند و دید وسیع تری به آن دارند.

شرایط بیرونی را می توان اینگونه بیان کرد:

1. تغییر شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه
2. افزایش استقلالی مالی زنان
3. پیشرفت تکنولوژی و ارتباطات و …
4. انتقال اجتماعی جامعه از دیدگاه سنتی به مدرنیته

رابطه ناپایدار از دیدگاه زیگموند باومن

باومن به درک ناپایداری پیوندهای انسانی در دنیای مدرن و احساس نا امنی حاصل از این ناپایداری می پردازد. از نظر او، فرد برای فرار از این حس نا امنی، با امیال متضاد رو به رو می شود. فرد در جدال با خود است و به طور هم زمان مایل بر محکم کردن پیوندهایش و در عین حال سست نگه داشتن آن است. در واقع افراد در دنیای مدرن به دنبال شریک زندگی هستند و برای فرار از ناراحتی و ناپایداری وارد رابطه می شوند ولی می فهمند که حالا ناپایداری دردناک تر و ناراحت کننده تر از قبل است. بارها به آنها اثبات می شود که آنچه انتظار داشتند که مامنی در برابر ناپایداری باشد، خود (ارتباط) منشا و محل ناپایداری است.

در دنیای مدرن زنان و مردان در جدال با فردیت و هم چنین ایجاد رابطه هستند زیرا آنها مایوسند و احساس می کنند به راحتی دور انداختنی هستند، آنها خواهان رابطه ایی توام با مودت و امنیت هستند اما در عین حال ترس از پذیرفتن مسئولیت دارند. و این تمایل دوگانه در دنیای مدرن در نوسان است. حال این سوال پیش می آید که چرا عشق در دنیای مدرن چنین شده است؟

در جواب این سوال می توان به فرهنگ مصرف گرایی و سرمایه داری در دنیای مدرن اشاره کرد. چناچه گویی این نگرش به روابط انسانی نیز گسترش پیدا کرده است و افراد یکدیگر را به صورت کالا می بینند. همان طور که کالاها تاریخ مصرف دارند، گویی روابط نیز داری تاریخ مصرف هستند و اگر تاریخ مصرفشان هنوز تمام نشده باشد نیز، ممکن است گزینه های بهتر و جدیدتری برای روابط عاطفی پیش بیاید.

شاید یکی دیگر از دلایل روابط ناپایدار، افزایش رابطه های مجازی است که بعلت ساده تر بودن شرایط ارتباطی با استقبال زیادی نیز مواجه گشته است. برخلاف روابط قدیمی، به نظر می رسد که این پیوندها متناسب با دنیای مدرن است و هم چنین ورود به روابط مجازی و خروج از آن ها آسان است چرا که شما همیشه می توانید هر وقت که خواستید کلید حذف ارتباط را همانند برنامه های درون تلفن همراه خود فشار دهید. بدون هیچ بازخواستی به رابطه پایان بدهید. به نظر می آید چنین شرایطی در فضای امروزی سبب شده است تا افراد، مخصوصا آقایان تمایل بیشتر به مجرد ماندن داشته باشند.

همچگونه رابطه پایدار داشته باشیم؟ 5 ویژگی روابط واقعی

جلوگیری از روابط ناپایدار

بعد از تشریح مسئله رابطه ناپایدار، باید به دنبال عواملی باشیم که این ناپایداری را به حداقل برسانیم. اولین نکته برای جلوگیری از روابط ناپایدار مسئله انتخاب است. تئوری انتخاب گلاسر در مورد انتخاب ها و چگونگی و چرایی انجام آنهاست. این تئوری بیان می کند که ما به عنوان یک انسان برای دست یابی به آنچه می خواهیم، چگونه رفتارمان را انتخاب می کنیم.

بهتر است که اولین قدم را با عقل و درایت انتخاب کنیم البته نه اینکه نقش احساسات را نادیده بگیریم، ولی باید جوانب دیگر را هم در نظر بگیریم. قبل از انتخاب افراد باید معیارهای مورد نظر خودشان را نیز بدانند و یک تصویر کلی از آن داشته باشند البته این تصویر باید واقع بینانه باشد نه رویایی !
برای یک انتخاب درست باید به این6 مورد زیر توجه کنیم:

1. تیپ شخصیتی
2. مذهب
3. طبقه اقتصادی و اجتماعی
4. تحصیلات
5. فرهنگ
6. نحوه گذراندن اوقات فراغت

شباهت ها باعث جذب انسان ها می شوند یا تفاوت ها؟

نحقیقات جدید دانشمندان نشان می دهد، انسان ها از همان ابتدای شروع روابط عاطفی به دنبال اشخاصی شبیه خود می گردند. دانشمندان معتقدند انسان ها بر اساس شخصیت و تمایلات خود دست به انتخاب همسر می زنند و برخلاف تصور بسیاری تفاوت ها باعث جذب آنها به یکدیگر نمی شوند. دکتر میلیکا هامبلد در کلینیک روان شناسی داشنگاه میشیگان در این باره گفت: برای توضیح این رویداد دو نظریه وجود دارد.

یک نظریه این است که انسان ها با گذشت زمان روی شخصیت همسر خود تاثیر گذاشته و سعی می کنند او را شبیه خود کنند. نظر دوم این است که آنها در همان آغاز امر شخصی را برای همسری خود انتخاب می کنند که خصوصیاتی مشابه با آنها داشته باشد. به هر صورت دانشمندان با انجام این مطالعات متوجه شدند، شباهت در شخصیت مهم تر از هر فاکتور دیگری باعث جذب انسان ها به یکدیگر می شود و حتی از شباهت در تمایلات، مذهب و ایده آلهای یک روابط عاطفی موفق مهم تر است.

با توجه به مطالعات انجام شده در این باره، یک نظریه برای توضیح این امر این است که شباهت های زیاد در بین افراد ممکن است باعث خستگی و یک نواخت شدن روابط عاطفی شود. نظریه دیگر این است که اصولا تفاوت هاست که حساسیت ایجاد می کند و نظر انسان ها را به دیگری جلب می کند. اما با این حال، باز هم انسان ها به دنبال شخصی می روند که باورهایی مشابه با آنها داشته باشند.

پژوهشگر: گل آرا شریعت، روانشناس و مشاور

ویرایشگر علمی: یاسمن اکبرزاده

بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی