تقویت مهارت حل مسئله و تکنیک های آن

در مقاله تخصصی قبلی منطق با مهارت حل مسئله ، یکی از مهمترین مهارت‌های زندگی ، اهمیتش در زندگی هر فرد، روش رویایی با مشکلات، مراحل و مهارت های لازم برای آن آشنا شدیم. حال زمان آن رسیده که هدف از حل مسئله و انواع فنون حل مسئله را مشخص کنیم تا بتوانیم مراحل روش حل مسئله را یک به یک طی کرده و مسائل موجود را حل کنیم. در این مقاله تکنیک های تقویت حل مسئله را بیان کرده ایم.

تقویت حل مسئله

اکثر مردم بر این باورند که شما باید بسیار باهوش باشید تا بتوانید حلال مشکل خوبی باشید، اما این درست نیست. برای حل مشکل، لازم نیست فوق العاده باهوش باشید، فقط به تمرین نیاز دارید. وقتی مراحل مختلف حل یک مشکل را درک کنید، می توانید راه حل های عالی پیدا کنید. یادگیری تکنیک های حل مسئله برای افراد حرفه ای در هر زمینه ای و در زندگی روزمره ضروری است. ما در اینجا به 7 تکنیک تقویت حل مسئله می پردازیم، امیدواریم که آنها به شما کمک کنند تا از منظری متفاوت و متمرکز بر راه حل ها و حل مسئله نگاه کنید.

1. شناسایی و درک درست مشکل، گام اول تقویت حل مسئله

اگر یک ساعت برای حل یک مشکل وقت داشته باشم، 55 دقیقه را صرف فکر کردن به مشکل و 5 دقیقه را به فکر راه حل صرف می کنم.

  آلبرت انیشتین

ساده به نظر می رسد، اما بسیاری از مشکلات حل نشده باقی می مانند، زیرا تلاش متمرکزی برای درک واقعی و شناسایی خود مشکل صورت نگرفته است. به عنوان مثال، به زمانی که در مدرسه بودید فکر کنید. اگر از معلمی برای سؤال خاصی که برای پاسخ دادن به آن مشکل داشتید کمک بخواهید، آیا آنها فوراً راه حلی به شما ارائه کردند؟ احتمالا نه. در عوض، آنها احتمالاً ابتدا سؤال را با شما مطرح کردند و در مورد آنچه واقعاً از شما می‌خواهد صحبت کردند تا مطمئن شوید که در تلاش برای حل مشکل هستید.

برای تقویت حل مسئله شما می توانید از همین اصل پیروی کنید. به عبارت دیگر، حل خوب مسئله مستلزم آن است که ابتدا مشکل واقعی را که باید حل کنید، قبل از تلاش برای یافتن راه حلی درک کنید. اغلب، به محض اینکه هدف صحیح مشکل را شناسایی می کنید، راه حل آسان تر به دنبال آن می آید.

2. در مورد سیستم ها و شیوه های مشکل تحقیق کنید

هنگامی که با مشکلی مواجه می شوید، برای تقویت حل مسئله از افراد مربوطه بخواهید تا در مورد اصول مسائل مربوطه با شما صحبت کنند تا متوجه شوید که وضعیت یا فرآیند در حال حاضر چگونه کار می کند. فکر نکنید همه چیز را می دانید و بنابراین باید یک راه حل فوری پیدا کنید. در عوض، با افراد مرتبط مشورت کنید تا واقعاً از تفاوت های ظریف منطقه مشکل و دلایل آن مطلع شوید. از این گذشته، برای حل مؤثر مشکلات، قبل از اینکه بتوانید روی راه حل کار کنید، باید نکات مهم فرآیند یا موقعیت را درک کنید.

به عنوان مثال، به یک سناریوی ساده فکر کنید، مانند سطلی که با آب پر می شود و سپس شروع به سرریز شدن می کند. اولین فکر شما ممکن است این باشد که یک سطل بزرگتر تهیه کنید. اما این فقط علائم را سرکوب می کند نه اینکه علت اصلی را شناسایی کند. در این تصویر، یک سطل بزرگتر مشکل واقعی اساسی را حل نمی کند، زیرا در نهایت سرریز می شود. به یاد داشته باشید که حل مشکل یک راه حل با چسب زخم ممکن نیست.

3. راه حل های خلاقانه را طوفان فکری کنید

ما نمی‌توانیم مشکلاتمان را با همان تفکری که در زمان ایجادشان به کار می‌بردیم حل کنیم.

آلبرت انیشتین

ساختن یک راه حل ساده به معنای بی اهمیت جلوه دادن یا عجله در حل مشکلی نیست که به دنبال حل آن هستید. هنگامی که مشکل و اصول اساسی آن را درک کردید، افکار خود را پایه گذاری کنید تا بتوانید با چشمانی تازه به مشکل نگاه کنید. سپس راه‌حل‌های ممکن را طوفان فکری (یعنی صرفا همه هرچیزیکه به ذهنشان می رسد را بیان کنند) کنید. حل‌کننده‌های خوب از مهارت‌های تفکر انتقادی خود استفاده می‌کنند و می‌دانند که هیچ راه‌حل «درست» یا «نادرستی» در این مرحله وجود ندارد. کلید حل مسئله تمرکز بر راه حل های ساده و خلاقانه است، اما اینکه بتوانید به یک پاسخ خلاقانه دست پیدا کنید به توانایی خلاقانه شما ارتباطی ندارد؛ بلکه در مورد توانایی شما برای فکر کردن به یک مشکل و راه حل بالقوه از دیدگاهی متفاوت است.

4. ایجاد فاصله روانی، برای حل مسئله بهتر

فاصله روانی چیست؟ بر اساس نظریه سطح ساختاری (CLT)، “هر چیزی که ما تجربه نمی کنیم در حال حاضر، اینجا و در حال اتفاق افتادن است”. دانشمندان نشان داده‌اند که با افزایش فاصله ذهنی بین ما و مشکلمان، راه‌حل‌های خلاقانه افزایش می‌یابد. این به این دلیل اتفاق می‌افتد که تفکر انتزاعی‌تر به ما کمک می‌کند تا ارتباطات غیرمنتظره‌ای بین مفاهیم به ظاهر نامرتبط ایجاد کنیم، بنابراین به ذهن ما اجازه می‌دهد ظرفیت حل مسئله‌اش را افزایش دهد. پس بهتر است برای تقویت حل مسئله به جای تمرکز بی وقفه روی مشکل، کمی از آن فاصله بگیریم.

5. سوالات راه حل محور بپرسید

ما می دانیم که باید سؤال بپرسیم، اما آیا سؤالات مناسبی را برای کمک به حل مشکلات مطرح می کنیم؟ پرسش ها بخش واقعا باورنکردنی زندگی ما هستند. وقتی متوقف می‌شوید و به آن فکر می‌کنید، بسیاری از تعاملات روزانه انسانی ما مبتنی بر سؤال است. ما از طریق سوالات با گفتگوی داخلی خود و دیگران در مورد هر چیزی که می خواهیم، ارتباط برقرار می کنیم،.

گم شدن در چیزی که شبیه دریای پرسش های بی معنی است، آسان است. پس کنترل را پس بگیرید! سوالات را به صورت راه حل محور بپرسید و چارچوب بندی کنید. چگونه؟ با پرسیدن اینکه چگونه و چه چیزی این کلمات به ایجاد مهارت های حل مسئله کمک می کند؟ چه مزیتی برای چرایی سؤالات ارائه می دهند؟ آنها شما را به چالش می‌کشند تا راه‌حل‌هایی بیابید و با فراتر رفتن از آنچه که ما قبلاً یا معمولاً آن را درست می‌دانیم، فکر خود را گسترش دهید.

6. تقویت حل مسئله با بازی کردن

به گفته للند ملوین، گیرنده و فضانورد سابق شیرهای دیترویت، یادگیری تجربی با دستان ما، مانند بازی با لگوها، می تواند مغز ما را برای حل مسئله در سنین پایین سیم کشی کند. ملوین می‌گوید: «وقتی به بچه‌ها اجازه می‌دهیم بسازند و خلق کنند، این معنادار است و به آن‌ها کمک می‌کند تا مشکلی را حل کنند، این باعث می‌شود که به این فکر کنند که چگونه می‌توانند خود تغییردهنده باشند و چگونه می‌توانند دانشمند و مهندس باشند». بزرگسالان می توانند مهارت های حل مسئله خود را با بازی شطرنج یا سودوکو یا دستکاری مکعب روبیک بهبود بخشند. همچنین می توانید با دوستان یا خانواده بازی های بردگیم انجام دهید.

7. برای تقویت حل مسئله فرضیات خود را گاهی نادیده بگیرید

هر چه بیشتر چیزی را ببینید، مغزتان راحت‌تر آن را به شما نشان می‌دهد. این ممکن است باعث شود که بخواهید مشکلات را به همان روشی که همیشه حل می کنید، حل کنید. هنگامی که به راه حل ها یا نوآوری های منحصر به فرد نیاز دارید، این موضوع را تشخیص خواهید داد. هنگامی که بر اساس دانش قبلی یا اینکه چگونه راه حل ها همیشه کار کرده اند، فرضیاتی را مطرح می کنید، جزئیات و اطلاعات کلیدی حذف می شوند. با روشن کردن مفروضات دیگران، پاسخ مناسب و تعریف هدف، بر این تمایل غلبه کنید.

سخن پایانی در مورد تقویت حل مسئله

مانند هر مهارتی، مهارت حل مسئله نیز نیازمند تمرین است. شما یک شبه حلال مشکل نمی شوید. اما بدون کمبود مشکلاتی که باید با آن مواجه شوید، این نکات به شما کمک می کند تا مهارت های حل مسئله خود را افزایش دهید تا بتوانید با بهترین راه حل ممکن به هر مشکلی که برایتان پیش می آید، چه در محل کار و چه در زندگی، رسیدگی کنید.

سعی کنید مشکلات را چیزهایی “ترسناک” نبینید! اگر به این فکر می کنید که یک مشکل واقعا چیست، در واقع فقط بازخورد وضعیت فعلی شماست. هر مشکلی به شما می گوید که چیزی در حال حاضر کار نمی کند و باید راه جدیدی برای دور زدن آن پیدا کنید. بنابراین سعی کنید به طور بی طرفانه با مشکلات برخورد کنید و بدون هیچ قضاوتی تمرکز روی تعریف یک مشکل را تمرین کنید.

پژوهشگر: گل آرا شریعت، روانشناس و مشاور

ویرایش: امین قیاسی ، کارشناس محتوا، یاسمن اکبرزاده، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی